SMHمکانیک

(ECU) با اطلاعات دريافتي از اين سنسور، ميزان آوانس جرقه را کاهش داده و به موازات آن، مخلوط سوخت وهواي غني را براي جلوگيري از افزايش بيش از حد درجه حرارت گاز هاي خروجي اگزوز وارد سيلندر مي کند.

سیگنال سنسور ضربه

سنسور ضربه، سیگنال (c) را  مطابق طرح الگوی فشار (a) در سیلندر فراهمی می آورد.

سیگنال فشار فیلتر شده در (b) نشان داده شده است.

 

روش عیب یابی

-شناسایی عیب هایی که در صورت خرابی قطعه در خودرو به وجود می آید:

در صورت خرابی قطعه ممکن است موتور با لرزش کار کرده و آمپر آب، درجه حرارت بالایی را نشان دهد.

-روش تست قطعه با دستگاه دیاگ – اسکنر مهاد صنعت

دستگاه دیاگ – اسکنر مهاد صنعت را به خودرو وصل کرده و سوئیچ را باز می کنیم و وارد منوی دیدن کد خطا می شویم . اگر در حافظه ECU خطایی در رابطه با این قطعه ثبت شده بود انرا از نظر خطای لحظه ای یا دائمی بودن چک می کنیم و مانند قطعات قبل  عمل می کنیم. اگر قطعه خراب بود آنرا تعویض می کنیم.

نکات

این قطعه تست اهمی و ولتاژی ندارد.

گشتاور سفت کردن پیچ این سنسور با ترک متر 2/2 کیلوگرم متر می باشد. در اثر شل بودن پیچ سنسور چراغ اخطار  عیب یاب سیستم روشن می ماند.

در خودرو های جدید برای تفکیک ضربات حاصل از خود سوزی موتور و ضربات حاصل از لرزش خودرو در حین راننده گی سنسوری با همین کیفیت به نام سنسور شتاب روی بدنه خودرو تعبیه شده است.

تغييراتي که در هنگام رانندگي در جاده هاي ناهموار در دور موتور ايجاد مي شود ممکن است به عنوان احتراق ناقص در سيلندر ها گزارش شوند تفاوت ميان تغييرات دور موتور به دليل ناهمواريهاي جاده و احتراق ناقص توسط سنسور شتاب گزارش مي شود و شتاب سنج در شرايط ناهموار جاده موقتا عملکرد سنسور ضربه را غير فعال مي کند .

در خودرو هاي جديد فقط پژو و سمند و پرايد (S2000) و پژو 206 و زانتيا و سمند (LX) و پارس (ELX) داراي سنسور را دارا می باشند.

این قطعه سنسور کمکی ندارد.

 

 

سنسور دمای آب موتور (WTS) Water Temperature Sensor:

وظایف:

این سنسور مقدای دمای آب موتور ر ا به ECU اطلاع می دهد و ECU با اطلاعات دریافتی از این سنسور اعمال زیر را انجام می دهد:

1- ايجاد حالت ساسات در حالت سرد بودن خودرو

2- تنظيم زمان پاشش و آدوانس جرقه 

3- در بعضي از مدل ها فن سيستم خنک کننده را فعال مي کند

4- دماي آب به پشت آمپر آب منقل می کند

5- سوخت مورد نیاز را هنگام استارت زدن تنظیم می کند

6- با بالا رفتن دماي موتور و گرم شدن خودرو دور موتور را کاهش تا به دور نرمال برسد

7- دور آرام را تنظیم می کند.

محل قرارگيري

در بیشتر خودروها روی محفظه ترموستات قرار دارد.

ساختار داخلي ::

 این سنسور   از نوع (NTC) (يعني مقاومت متغير با ضريب حرارتي منفي) بوده و داخل آن دو عدد سنسور مقاومتي طراحي شده است. که يکي از آنها براي ارسال سيگنال ، دمای مایع خنک کننده را به ECU اطلاع می دهد و دیگری به آمپر آب پیغام می فرستد.

مدار الکتريکي :

این قطعه دارای یک سوکت 2 یا 3 پایه است:

پايه 1 اتصال بدنه

پايه 2 ارسال سيگنال  

پايه 3 ارسال سيگنال 

شرح کار قطعه:

این سنسور دمای آب موتور را به ECU ارسال می کند. ECU طبق اطلاعات دریافتی از این سنسور متوجه دمای آب موتور می شود و  د رموقع استارت زدن ، به نسبت پایین بودن یا بالا بودن دمای آب ، پاشش سوخت هوای ورودی را کم و زیاد می کند. در هوای سرد ایجاد حالت ساسات را به عهده دارد.

برای بهتر روشن شدن خودرو با استفاده از اطلاعات دریافتی از سنسور های کمکی ، دور ارام موتور را نیز تنظیم می کند همچنین در بعضی از مدلها سیستم یونیت فن را نیز فعال می کنددر ضمن آمپر آب روی پنل را نیز فعال می کند.

تعریف مقاومت NTC : با افزایش دما مقاومت آن کاهش یافته ، ولتاژ عبوری از این مقاومت افزایش می یابد و بالعکس

مثال: مقاومت این سنسور در دمای 20+ درجه سانتیگراد به میزان 2500 اهم و در دمای +80 درجه سانتیگراد به میزان 300 اهم است. یعنی اگر ECU ولتاژ بالاتری دریافت کند متوجه مقاومت کم سنسور و دمای بالاتر سیستم خنک کننده موتور شده در نتیجه از دمای بالای موتور مطلع می گردد.

روش عیب یابی

-شناسایی عیب هایی که در صورت خرابی قطعه در خودرو به وجود می آید:

1- اگر این سنسور خراب باشد و اشتباها دمای زیاد (گرم) را به ECU ارسال کند خودرو در هوای سرد روشن نمی شود.

2- اگر این سنسور خراب باشد و اشتباها دمای کم (سرد) را به ECU ارسال کند خودرو به خوبی روشن می شود اما مصرف سوخت بالا می رود و باعث بد کار کردن خودرو در دور آرام می شود. بالا رفتن مصرف سوخت به معنی پاشش زیاد سوخت است و خودرو دائما در حالت ساسات قرار دارد. این امر باعث جمع شدن دوده سیاه خشک روی شمع شده در نتیجه بدکار کردن خودرو در دور آرام را به دنبال دارد.

-       روش تست قطعه

1-روش تست یا دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت

دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت را به خودرو وصل کرده ، خودرو را روشن می کنیم . وارد منوی پارامترها و سپس وارد منوی انژکتورها می شویم . دستگاه دمای آب را نشان می دهد این دما را با دمای آمپر آب مقایسه می کنیم با تخمین دمای آب موتور می توان از صحت و سلامت سنسور مطلع شد.

مثال:

خودرو در حالت گرم است و دمای ان حدود 60+ الی 70+ درجه سانتیگراد است ولی دستگاه دیاگ – اسکنر مهاد صنعت دمای آب را 40- درجه نشان می دهد. برای اطمینان بیشتر وارد منوی کد خطاها می شویم و مطمئن میشویم که در حافظه ECU خطایی برای سنسور دمای آب ثبت شده است یا نه. اگر خطا ثبت شده بود ابتدا از سلامت سوکت و تمیز و محکم بودن آن اطمینان حاصل می کنیم. بعد از این کار کد خطاها را پاک می کنیم(خودرو خاموش و سوئیچ باز) خودرو را روشن کرده و مجددا کد خطا را بازبینی می کنیم. اگر کد خطا بصورت دائمی نمایش داده شد و دستگاه اسکنر دمای آب را بطور حقیقی نشان نداد، سنسور خراب است و باید تعویض شود.

2-روش تست اهمی

سنسور را از جای خود باز کرده دو سر پروب های اهم متر را به دو پایه سنسور اتصال میدهیم . برای ایجاد دمای مشخص ، سنسور را در ظرف آب می گذاریم و با دماسنج دمای آب را مشخص می کنیم. یک روش ساده تر است که سنسور را در دست می گیریم و صبر می کنیم تا دمای ان به دمای بدن ما که حدود 40 درجه است برسد. سپسپ مقاومت سنسور را چک می کنیم. طبق جدول زیر باید حدود 23/1 کیلواهم باشد. پس با استفاده از اهم متر و دماسنج و جدول زیر میتوان تا حدودی از وضعیت کارکرد سنسور مطلع شد.

روش ساده تر برای تست این قطعه این است که در حالت سرد بودن خودرو مقاومت دو پایه سنسور را اندازه گیری کرده و خودرو را روشن کنیم با گرم شدن آب سیستم خنک کننده موتور مقاومت سنسور باید کاهش پیدا کند.

نکات:

دمای آب موتور ، به درجه حرارت ترموستات مصرفی بستگی دارد و باید نزدیک به آن باشد.

دمای آب موتور در حالت دور آرام خودرو های دارای فن در حیطه دمای کارکرد فشنگی فن قرار دارد.

اگر خودرو در هوای سرد روشن نشد و سنسور آب سالم بود ترجیحا به سراغ کارکرد استپر موتور می رویم.

سنسور کمکی این قطعه سنسور دمای هوای ورودی می باشد.

در خودروهای کاربراتوری به ان فشنگی می گویند و در واقع یک ترموسوئیچ است و فقط عمل قطع و وصل کردن را انجام می دهد. اما در سیستم های انژکتوری سنسور است و دور فن را تنظیم می کند.

در خودروهایی مثل پژو و سمند، زمانیکه درجه حرارت به بالا 110 درجه سانتیگراد برسد چراغ هشدار STOP در پشت آمپر روشن می شود و نشان دهنده بالاتر بودن دما از حد مجاز است.

دمای بالای موتور تا حد استاندارد باعث احتراق بهتر و کاملتر سوخت می شود و  ECU در این حالت بهتر از زمانی که دمای موتور پایین است می تواند میزان پاشش سوخت را کاهش دهد.

در خودروهای پژو 405، سمند و پژو پارس سه عدد سنسور به رنگهای زیر مشاهده می شود.

قهوه ای : کنترل یونیت فن

سبز: ECU موتور

آبی: پشت آمپر

در خودرو و پیکان و پژو RD سنسور به رنگ آبی است و پایه 1 و 2 به ECU اطلاع رسانی می کند و پایه

3 دما را به پشت امپر ارسال می کند.

 

 

سنسور اکسیژن (O2S) Oxygen Sensor:

وظایف

این سنسور مقدار اکسیژن موجود در گازهای خروجی اگزوز را سنجیده و آنرا تبدیل به ولتاژ می کند و به ECU ارسال می کند. ECU طبق اطلاعات دریافتی از این سنسور مخلوط سوخت هوا را تنظیم می کند . پس وظیفه این سنسور یکی محاسبه نسبت مخلوط سوخت و هواست و دیگری تعدیل غنی بودن مخلوط سوخت و هوا می باشد.

محل قرار گیری

روی اگزوز در مسیر گازهای خروجی اگزوز قرار دارد. در بعضی از خودروهای جدید دو عدد سنسور اکسیژن وجود دارد، یکی بعد از مانیفولد دود ، قبل از مخزن کاتالیست و دیگری بعد از مخزن کاتالیست قرار دارد.

ساختار داخلی :

این سنسور تشکیل شده از یک بدنه سرامیکی و الکترودهای از جنس پلاتینیوم . غلاف محافظ آن از جنس دی اکسید زیرکونیوم و دارای یک المنت گرم شونده می باشد تا همیشه دمای آن حدود 300 تا 800 درجه سانتیگراد بماند.

مدارهای الکتریکی

این قطعه دارای یک سوکت 4راهه میباشد:

پایه 1: تغذیه 12+ ولت

پایه 2: اتصال بدنه

پایه 3: ارسال سیگنال مثبت

پایه 4: ارسال سیگنال منفی

شرح کار قطعه

این سنسور حساس به تغییرات اکسیژن می باشد. نوک سنسور در فضای داخل اگزوز و در مسیر خروجی گازهای داخل اگزوز قرار دارد.

نوک الکترود سنسور با اکسیژن موجود در گازهای خروجی اگزوز ایجاد واکنش کرده و تولید ولتاژ می کند. ECU با اطلاعات دریافتی و برنامه ریزی قبلی حافظه خود مقدار سوخت و هوا را تنظیم می کند . به این صورت که هر گاه مقدار اکسیژن موجود در گازهای خروجی اگزوز کاهش یافت، نشان از مخلوط سوخت غنی (سوخت بیشتر ، هوای کمتر) دارد که با ارسال ولتاژ حداکثر ECU را مطلع می کند امااگر مقدار اکسیژن موجود در گازهای خروجی اگزوز افزایش یافت، نشان از مخلوط سوخت رقیق (سوخت کمتر و هوای بیشتر) دارد که با ارسال ولتاژ حداقل ECU را مطلع می کند.

این قطعه دارای یک المنت گرم کننده می باشد. که دمای سنسور را در حدود 300 تا 800 درجه سانتیگراد نگه می دارد زیرا این سنسور در این دما بهترین کارکرد خود را دارد.

روش های عیب یابی:

-شناسایی عیب هایی که در صورت خرابی قطعه در خودرو به وجود می اید.

اگر این سنسور خراب شود مقدار مصرف سوخت بالا رقته ایجاد آلایندگی بالا می کند.

اگر المنت گرم کن این قطعه خراب شود خودرو در هنگام روشن شدن دچار خام سوزی می شود.

-روش تست قطعه

تست با دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت

بعد از اتصال دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت به خودرو موتور را روشن کرده می گذاریم گرم شود سپس وارد منوی پارامترها --> قیمت کنترل سوخت می شویم. در این قسمت دو عبارت اکسیژن سنسور قبل از کاتالیز (اکسیژن سنسور بالادست) و اکسیژن سنسور بعد از کاتالیز (اکسیژن سنسور پایین دست) دیده می شود.

در این مرحله ولتاژ ارسال شده توسط سنسور به ECU را که در مقابل سنسور اکسیژن مورد نظر به طور متناوب نشان داده می شود چک می کنیم.

در آن دسته از خودروهایی که سنسور اکسیژن بعد از کاتالیزو یا سنسور پایین دست را ندارند، برای سنسور اکسیژن انها ولتاژ 45/0 V را که همان ولتاز لازم برای بهینه بودن مصرف سوخت است. در نظر می گیرند. بنابراین در مقابل پارامتر اکسیژن سنسور بعد از کاتالیز عدد 45/0 همیشه ثابت است.

ولی برای آن دسته از خودروهایی که اکسیژن سنسور بعد از کاتالیز را دارند ولتاژ خروجی نمایش داده شده مثل اکسیژن سنسور قبل از کاتالیز در حال تغییر است.

ولتاژ ارسال شده توسط اکسیژن سنسور باید بین 9/0 ولت تا 1/0 ولت بطور مداوم در حال تغییر باشد. اگر ولتاژ تمایل به سمت 1/0 ولت داشته باشد نشان از سوخت رقیق و اگر تمایل به ولتاژ 9/0 ولت داشته باشد نشان از سوخت غنی دارد. در نتیجه اگر ولتاژ بین 9/0 ولت از 1/0 ولت متغیر باشد نشان دهنده سلامت قطعه و در غیر این صورت نشان دهنده خرابی سنسور است.

حال به سراغ منوی کد خطاها می رویم و خطاها را چک می کنیم. اگر خطا بصورت لحظه ای (I) ثبت شده باشد آن را پاک می کنیم و دوباره خطاها را چک می کنیم. اما اگر به صورت دائمی (P) ثبت شده بود ابتدا از سلامت و تمیزی و محکم بودند سوکت قطعه اطمینان حاصل می کنیم، سپس وارد منوی پاک کردن کد خطاها می شویم و خطا را پاک می کنیم. اگر خطا پاک شده بود خودرو را روشن کرده دوباره کد خطاها را چک می کنیم. ولی اگر پاک نشده بود باید قطعه را عوض کرده سپس کد خطاها را بازبینی کنیم.

در صورت خرابی سنسور ، چراغ اخطار عیب یاب خودرو روشن شده خودرو دچار خام سوزی ، مصرف بالا و بدکار کردن می شود.

نکات

وظیفه اصلی اکسیژن سنسور قبل از کاتالیز ، تنظیم نسبت سوخت و هواست و وظیفه اصلی اکسیژن سنسور بعد از کاتالیز بهینه کردن نسبت سوخت و هواست

خودروهایی با ECU مدل ماگنتی مارلی (MM8P) و گروه SL96ها سنسور اکسیژن ندارند و خودروهای زانتیا و پزو 206 تیپ 5و6 دارای دو عدد سنسور اکسیژن صفر می باشند.

 

سنسور سرعت خودرو (VCC) Vehicle Speed sensor:

وظایف:

این قطعه وظایف زیر را بر عهده دارد:

1-             سرعت وسیله نقلیه را مشخص می کند

2-             دور آرام موتور را در هنگام حرکت خودرو تثبیت می کند.

3-             شتاب خودرو را بهینه میسازد

4-             نوسانات موتور را کاهش می دهد

محل قرار گیری

این قطعه روی پوسته گیربکس و روی دنده کیلومتر شمار گیربکس نصب شده است.

ساختار داخلی

این قطعه تشکیل شده از یک شافت که با دنده کیلومتر ترکیب می شود . با گردش شافت خروجی گیربکس و گردش پینیون دنده کیلومتر این شافت شروع به گردش کرده و با اثر الکترومغناطیسی هال کار می کند. به ازای هر 8 مرتبه گردش این شافت ، معادل 2 کیلومتر بر ساعت تولید فرکانس کرده، به ECU ارسال می کند.

مدارهای الکتریکی

این قطعه از یک سوکت 3 پایه تشکیل شده است:

پایه1: تغذیه 12+ ولت (از طریق رله دوبل)

پایه 2: سیم اتصال بدنه

پایه 3: ارسال سیگنال

شرح کار قطعه

ابن قطعه پس از دریافت ولتاژ v12+ از رله دوبل و پس از حرکت موتور و گردش پیتیون دنده کیلومتر و گردش سافت ، شروع به ارسال فرکانس های متناسب با سرعت خودرو می کند. در نتیجه ECU از سرعت خودرو مطلع شده، با استفاده از اطلاعات رسیده از این سنسور ، وضعیت پاشش سوخت خودرو را در سرعت های مختلف مشخص می کند.

روش های عیب یابی

-شناسایی عیب های که در صورت خرابی قطعه در خودرو به وجود می آید:

در صورت خرابی این سنسور ، خودرو هنگام توقف آنی خاموش م یکند و یا درسربالایی و در هنگام دنده دادن معکوس ریپ می زند.

-روش تست قطعه

1- تست یا دستگاه دیاگ – اسکنر مهاد صنعت

سوکت دیتگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت را به خودرو اتصال می دهیم و وارد منوی کد خطاها می شویم و چک می کنیم که خطایی در مورد این سنسور در حافظه ECU ثبت شده یا نه. در صورت وجود خطا اگر از نوع لحظه ای (I) بود خطا را پاک می کنیم. اما اگر از نوع دائمی (P) بود ابتدا از محکم بودن و تمیز بودن سوکت سنسور مطمئن می شویم. سپس خطا را پاک می کنیم و بعد با خودرو مسافتی را طی می کنیم سپس مجددا کد خطاها را چک می کنیم. اگر پاک نشد سنسور خراب است.

برای اطمینان بیشتر از دقت کار سنسور دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت را داخل خودرو برده و با سرعت های مختلف خودرو ررا حرکت می دهیم. اگر سرعت ثبت شده در منوی پارامترهای دستگاه در قسمت سرعت خودرو، مطابق سرعت خودرو شمار و سرعت واقعی اتوموبیل بوده ، سنسور درست کار می کند.

هر گاه کیلومتر شمار خودرو از کار بیفتد و عیب های گفته شده در بالا بوجود بیاید . سنسور خراب است . همچنین شلاق زدن عقربه کیلومتر شعار نشان از خرابی سنسور دارد.

2-تست ولتاژی

در صورت خرابی قطعه ، سوکت آن را جدا کرده، خودرو را روشن می کنیم، دو سر پروب ولت متر را به پایه 1و2 سوکت دسته سیم اتصال می دهیم . ولتاژ باید v12+باشد . اگر نبود باید مسیر برق را تا رله دوبل چک کنیم.

3-تست اهمی

به وسیله اهم متر سیم پایه سوم سوکت سنسور را تا پایه ECU (طبق نقشه خودرو مربوطه) چک می کنیم. باید مقاومت آن کمتر از 1 اهم باشد، در غیر اینصورت مسیر ایراد دارد.

4-تست دنده کیلومتر گیربکس

سنسور سرعت را از جای خود باز کرده، زیر چرخ محرک خودرو جک می زنیم. خودرو را دنده یک گذاشته و گاز می دهیم تا پینیون دنده کیلومتر شروع به گردش کند. اگر حرکت کرد که هیچ در غیر این صورت ایراد را در دنده کیلومتر گیربکس جستجو می کنیم . سپس سنسور را از نظر سلامت پایه شافت ورودی سنسور بررسی می کنیم . اگر سالم بود ایراد از سنسور سرعت است.

سرویس قطعه

در بعضی از مدلها مثل پیکان ، از سوراخ کنار سنسور آب وارد قطعه شده، باعث خرابی آن می شود. لذا باید سوراخ  کنار سنسور را با چسب آب بندی یا درپوش مناسب ،آب بندی نمود. همچنین باید این قطعه را از نظر آغشته نبودن به روغن بازرسی کرد.

نکات

به طور کلی اگر صفحه کیلومتر شمار از کار افتاد به احتمال زیاد سنسور سرعت خراب است.

رله دوبل Double Relay:

وظایف

رله دوبل یکی از قطعات مهم سیم انژکتوری می باشد. که برق قطعات مهم این سیستم را تامین می کند. در سه حالت سوئیچ بسته – سوئیچ باز – خودرو روشن ، برق قطعات زیر را تامین می کند:

1-             ECU

2-             پمپ بنزین

3-             انژکتورها

4-             کوئل دوبل

5-             شیر برقی کنیستر

6-             المنت گرم کننده اکسیژن سنسور

7-             گرم کن دریچه گاز

اگر این قطعه خراب شود برق کل سیستم قطع می شود.

محل قرار گیری

در انواع خودرو جای ان متفاوت است:

پیکان و پژو RD: داخل جعبه ECU کنار ECU

پژو . سمند : زیر سینی جلو

پژو 206 تیپ 1: زیر ECU

پراید  S2000: کنار باطری ، چسبنده به گلگیر

ساختار داخلی

رله یک سوئیچ الکترومغناطیسی است که با یک جریان کم می تواند جریان زیاد تولید کند . به طور کلی تشکیل شده است از:

1-             هسته بوبین

2-             یک عدد پلاتین

رله دوبل از یک رله اصلی و یک رله قدرت تشکیل شده است.

 

مدارهای الکتریکی

رله دوبل توسط یک کانکتور 12 الی 15 پایه به دسته سیم اصلی متصل می شود.

پایه های 2و8و11و15 همیشه ولتاژ v12+ دارند.

پایه 14 در موقع باز بودن سوئیچ ولتاژ v 12+ دارد.

از پایه 4 رله دوبل برق انژکتورها

-از پایه 5 برق کوئل – از پایه 6 برق گرم کن

دریچه گاز- از پایه 13 برق پمپ بنزین –ازپایه 13 برق پمپ بنزین- از پایه 9 برق شیر برقی کنیستر تامین می شود.

از پایه 10 در حالت سوئیچ بسته و از پایه 1 در حالت سوئیچ باز و موتور روشن ، برق به ECU ارسال می شود.

شرح کار قطعه:

عملکرد رله دوبل دارای سه مرحله است:

1-مرحله سوئیچ بسته

در این حالت یک ولتاژ v 12+ از پایه 10 رله دوبل برای نگهداری اطلاعات موجود در حافظه ECU به واحد کنترل الکترونیک ارسال می شود.

2-مرحله سوئیچ باز

در این حالت ECU به مدت 2 تا 3 ثانیه برای اجزاء زیر ولتاژ v 12+ ارسال می کند:

·        ECU

·        پمپ بنزین

·        انژکتورها

·        کوئل دوبل

·        شیر برقی کنیستر

·        المنت گرم کن دریچه گاز

·        المنت گرم کن سنسور اکسیژن

 

3-مرحله موتور روشن

در این حالت رله دوبل به طور دائم به اجزاء سیستم انژکتوری که در بالا ذکر شد و سنسور سرعت خودرو هنگامیکه خودرو روشن می شود، ولتاژ v12+ ارسال می کند.

روش های عیب یابی

-شناسایی عیب هایی که در صورت خرابی قطعه در خودرو به وجود می آید.

در صورت خرابی یا سوختن قطعه خودرو روشن نخواهد شد.

-روش تست قطعه

1-تست با دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت

سوکت دستگاه دیاگ-اسکنر مهاد صنعت را به خودرو وصل کرده سوئیچ را باز می کنیم. وارد منوی عملگرها شده تست پمپ بنزین را انجام می دهید. پلاتین رله باید صدا کند. در غیر این صورت باید از رسیدن برق به رله دوبل اطمینان حاصل کنیم.

پس از این کار دوباره آزمایش بالا را انجام می دهیم. اگر پلاتین رله مجددا صدا نکرد ، رله دوبل خراب است.

2-تست ولتاژی

سوکت رله را از رله جدا کرده پروب مشکی ولت متر را به سر باطری منفی می زنیم. پروب قرمز ولت متر را به ترتیب به پایه های 2،8،11،15 اتصال می دهیم. ولتاژ باطری باید در تک تک پایه های ذکر شده وجود داشته باشد. در غیر این صورت جعبه فیوزها و اتصالات را بازرسی می کنیم. اگر برق تا پایه های مذکور وجود داشت نشان دهنده آن است که برق تا رله به  درستی می رسد و باید رله از لحاظ سلامت بررسی شود.

3-تست اهمی

دو سر اهم متر را به پایه های 7 و 12 و بعد به پایه های 3 و 10 وصل می کنیم باید اهم متر مقادیر ثابتی را نشان دهد(متغیر نباشد) در غیر این صورت رله خراب است.

سرویس قطعه

سوکت رله را باید از نظر سولفاته نبودن چک کرد و آنرا از تماس با آب دور نگه داشت.

نکات

رله دوبل در پراید انژکتوری سری اول ساخت شرکت سایپا ، به صورت یک رله تکی 4 پایه است که مجاور باطری و رله های سه قلو فن قرار دارد.

هر گاه برق خودرو به طور کلی قطعش د ابتدا ولتاژ باطری بعد جعبه فیوزها و در نهایت رله دوبل را چک می کنیم.

هر گاه رله قدرت رله دوبل از کار افتاد ، روش امدادی این است که یک برق v12+ از باطری به سوکت اضطراری کوئل دوبل اتصال بدهیم. تا برق پمپ بنزین ، انژکتورها و کوئل تامین شود. آنگاه در اسرع وقت اقدام به تعویض رله دوبل می کنیم.

هر گاه رله اصلی رله دوبل از کار افتاد، روش امدادی این است که پایه های 4 ،5، 6، 13 را به هم و پایه های 1 و 9 را به هم وصل می کنیم. یک ولتاژ v12+ به پایه 1 داده و در لحظه استارت زدن یک ولتاژ v 12+ به سوکت اضطراری کوئل می دهیم.

در خودرو 206 از تیپ 2 به بالا رله دوبل وجود ندارد.

چراغ اخطار Mil Lamp:

وظایف

در صورت بروز عیب و اشکال در سیستم انژکتوری توسط واحد ECU ،روشن شده و راننده را از وجود عیب در سیستم آگاه می کند.

محل قرارگیری

در اغلب خودروها روی پنل ، چراغی به رنگ زرد وجود دارد

در خودروی پراید روی قاب پنل قرار دارد

مدارهای الکتریکی

از یک سوکت دو پایه تشکیل شده است:

پایه 1: اتصال به ECU

پایه 2: در بعضی از خودروها اتصال به ECU و در بعضی اتصال به سوئیچ

شرح کار قطعه

پس از باز شدن سوئیچ ECU چراغ اخطار را روشن می کند بعد از استارت زدن و روشن شدن خودرو این چراغ پس از لحظاتی خاموش می شود.

دو علت برای روشن شدن چراغ وجود دارد:

1-عملکرد نرمال با ایراد کوچک : هنگامیکه سوئیچ باز است، چراغ اخطار روشن می ماند تا وقتی که موتور روشن شود.

2-ایراد بزرگ: ایرادی است که در موارد زیر بوجود می اید.

خطر خرابی موتور وجود داشته باشد

خطر امنیتی وجود داشته باشد

احتراق ناقص و انتشار آلاینده ها که سبب آسیب دیدگی مخزن کاتالیست می شود.

در صورت خرابی و سوختن سیم پیچ اولیه کویل

در صورت خرابی اکسیژن سنسور

در صورت سوختن بویین(سیم پیچ) کویل

خرابی ناک سنسور (سنسور ضربه) لازم به توضیح اینکه در صورتی که این قطعه خراب شود باید چراغ اخطار عیب روشن شود و در لحظه ی روشن شدن سریع خاموش شود.

در صورت خرابی ECU

سوئیچ باز (باید چراغ اخطار عیب روشن شود و در لحظه روشن شدن سریع خاموش شود.

بیشتر بدانیم

در بعضی مواقع چراغ اخطار عیب در زمان باز شدن سوییچ روشن نمی شود که در این صورت خودرو هم روشن نمی شود. که علت آن می تواند این باشد که یا مدار سوییچ به ECU قطع شده که باید به قسمت زیر داشبرد چک شود یا اینکه فیوز مربوطه سوخته و یا مدار الکتریکی آن از Ecu به چراغ اخطار عیب قطع شده است.

روش های عیب یابی

-روش تست قطعه

تست با دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت

سوکت دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت را به خودرو وصل کرده سوئیچ را باز می کنیم . وارد منو -> منوی عملگرها-> عبارت چراغ اخطار می شویم و روی آن کلیک می کنیم. چراغ اخطار باید به حالت چشمک زدن باشد در غیر این صورت مدار ان قطع است.

در هنگام روشن شدن چراغ اخطار توسط Ecu در حالت موتور روشن خودرو را خاموش کرده در حالت سوئیچ باز قرار می دهیم. وارد منوی پاک کردن کد خطاها می شویم و روی آن کلیلک می کنیم . در صورت پاک شدن خطاها چراغ اخطار عیب یاب خاموش می شود در غیر اینصورت ابتدا از سیستم رفع عیب کرده، سپسپ مجددا کد خطاها را پاک می کنیم تا چراغ اخطار عیب یاب خاموش شود.

در بعضی از مواقع هنگام حرکت، چراغ اخطار روشن می شود و هنگام توقف خودرو چراغ خاموش می شود . علت این امر می تواند عیب سنسور اکسیژن باشد.

پس از برطرف شدن عیب خودرو ، پس از 40 بار استارت زدن به خودرو به طور اتوماتیک عیب از روی حافظه Ecu پاک می شود.

گرم کردن دریچه گاز:

وظایف

این قطعه باعث گرم شده محفظه دریچه گاز در زمستان های سرد و هنگام یخبندان می شود. اگر پولک دریچه گاز و نوک استپر موتور یخ بزند، یخ آن به وسیله این المنت گرم کن باز می شود.

محل قرار گیری

روی محفظه دریچه گاز

ساختار داخلی

این قطعه تشکیل شده است از یک مقاومت از نوع PTC(ضریب حرارتی مثبت) که با افزایش مقاومت آن کاهش می یابد.

مدارهای الکتریکی

از یک سوکت دو پایه به رنگ زرد تشکیل شده است:

پایه 1: تغذیه V12+ از پایه شماره 9 رله دوبل

پایه 2: اتصال به بدنه

شرح کار قطعه

این قطعه در زمستان های سرد عمل کرده باعث آب شدن یخ زدگی احتمالی دریچه گاز و نوک استپر موتور می شود. نحوه کارکرد آن به شرح زیر است.

روش های عیب یابی

-شناسایی عیب هایی که در صورت خرابی قطعه در خودرو به وجود می آید.

در صورت خرابی این قطع در زمستان های خیلی سرد ، بخارات روی پولک دریچه گاز یخ میزند و موجب چسبیدن آن به بدنه محفظه دریچه گاز شده خودرو گاز نمی خورد. همچنین نوک استپر موتور یخ شده استپر موتور گیر می کند و خودرو روشن نمی شود.

روش تست قطعه

با اهم متر مقاومت دو پایه را اندازه می گیریم، باید حدود 10 اهم باشد.

نکات

در خودروی 206 و زانتیا این قطعه وجود ندارد. زیرا بدنه محفظه دریچه گاز و نوک استپر موتور در آنها پلاستیکی است و یخ نمی زند.

 

پتانسیومتر co:

وظایف

این قطعه تنظیم سوخت را در خودروهای گروه SL96 در پیکان و پژو RD به عهده دارد.

محل قرار گیری

در پیکان SL96روی بدنه خودرو و داخل موتور کنار جعبه فیوز قرار دارد. (جای قدیم بوستر ترمز)

در پژو RD داخل موتور چسبیده به گلگیر سمت راننده ، پشت چراغ جلو قرار دارد.

ساختار داخلی:

این قطعه عنصری مقاومتی می باشد که ساختار داخلی آن همانند ساختار پتانسیومتر دریچه گاز است، با این تفاوت که مقاومت سیم پیچ آن با یک متغیر که توسط نوک پیچ گوشتی تنظیم می شود قابل تغییر است. این متغیر در هر گردش کامل بدور خود ، 500 اهم تغییر اهمی دارد.

مدارهای الکتریکی

یک سوکت سه پایه به رنگ مشکی دارد:

پایه 1: اتصال بدنه

پایه 2: ارسال سیگنال یا ولتاژ

پایه 3: تغذیه v 5+

شرح کار قطعه

با استفاده از دستگاه چهار گاز ، سنسور آنرا در اگزوز خودرو میگذاریم . سپسپ نوک پیچ گوشتی را داخل جای پتانسیومتر co می گذاریم و آنرا به آرامی می گردانیم تا گازهای خروجی به حد استاندارد برسد. به این صورت که با سفت کردن آن سوخت زیاد و با شل کردن آن سوخت کم می شود.

روش های عیب یابی

-شناسایی عیب هایی که در صورت خرابی قطعه در خودرو به وجود می آید:

وقتی مصرف سوخت در خودرو بالاست بعد از چک کردن قطعات دیگر خودرو به سراغ این قطعه می رویم که ممکن است خراب باشد یا از تنظیم خارج شده باشد. در صورت تنظیم نبودن پتانسیومتر co خودرو در دور آرام با نوسان کار می کند.

روش تست قطعه

تست اهمی : قطعه را از بدنه خودرو باز می کنیم و سوکت آنرا جدا کرده و مقاومت بین پایه های 1 و 3 را اندازه می گیریم. باید مقاومتی در حدود 13 الی 14 کیلواهم باشد. در غیر اینصورت قطعه خراب است.

سپس مقاومت بین پایه های 1 و2 را اندازه می گیریم و با چرخاندن محل تنظیم قطعه باید مقاومت ان تغییر کند.

نکات:

چون دستگاه چهار گاز گران قیمت می باشد می توان از روش زیر برای تنظیم سوخت استفاده کرد:

خودرویی را که در شهر محل کار شما تردد دارد وسوخت مصرفی آن در حد استاندارد است، از بین مشتریان پیدا کرده و پتانسیومتر co آنرا باز کنید. مقاومت بین پایه های 1 و 2 آنرا اندازه بگیرید. مقاومت اهمی آنرا به عنوان مرجع در نظر بگیرید.

خودروهایی که در شهر محل کار شما تردد دارند را با همان مقدار مقاومت بین پایه های 1 و 2 پتانسیومتر co تنظیم کنید.

مثلا در شهر تهران مقاومت بین پایه های 1 و 2 باید حدود 8/7 کیلو اهم باشد که به تجربه به دست آمده است.

بعضی اوقات دور آرام خودرو منظم کار نمی کند و با تغییر دور مواجه هستیم. با تنظیم متغیر قابل تنظیم وسط پتانسیومتر co می توان دور آرام خودرو را تنظیم کرد.

برای تنظیم سوخت خودروهای گروه SL96 که پتانسیومتر CO ندارند مثل سمند و پژو 405 باید از دستگاه دیاگ – اسکنر مهاد صنعت استفاده کرد. به این صورت که سوکت دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت را به خودرو وصل کرده و سوئیچ خودرو را باز می کنیم . داخل منوی تنظیم سوخت می شویم و عدد قابل تنظیم سوخت را روی 8 الی 10 می دهیم.

برای تنظیم سوخت خودروهای گروه MM8P مثل پژو پرشیا و سمند مثل روش بالا عمل کرده و عدد قابل نظیم سوخت را روی 8 الی 10 گذاشته و عدد قابل تنظیم برای آوانس جرقه را روی عدد صفر می گذاریم.

سیستم جرقه زنی

اجزای تشکیل دهنده این بخش عبارتند از:

1- کوئل دوبل

2- وابر شمع ها

3- شمع ها

4- باتری

کوئل دوبل Double Ignition Coil:

وظایف

تولید ولتاژ بالا برای جرقه زنی شمع ها به مقدار و اندازه لازم به عهده این قطعه است.

محل قرار گیری

در خودروهای دارای کوئل دوبل معمولی که وایر شمع دارند اغلب محل قرار گیری آنها جای دلکوهای سیستم کاربراتوری است. در خودروهای پژو 206و زانتیا بدون وایر شمع مستقیما روی خود شمع قرار دارند.

ساختار داخلی:

این قطعه همانظور که از اسم پیداست تشکیل شده است از دو عدد کوئل به هم چسبنده که هر کدام ،از قطعات زیر تشکیل شده است:

·        سیم پیچ اولیه

·        سیم پیچ ثانویه

·        هسته مرکزی

·        قاب کوئل که توسط رزین اپوکسی جهت ایجاد عایق کاری مناسب مابین دو سیم پیچ و نیز بین سیم پیچ ها و هسته مرکزی پر شده است.

مدارهای الکتریکی

این قطعه تشیکیل شده است از سوکت سه پایه و یک سوکت تک سیم برای برق اضطراری و در بعضی از مدلها از یک سوکت 4 پایه

پایه 1: ولتاژ منفی که از ECU ارسال می شود.

پایه 2: ولتاژ منفی که از ECU ارسال می شود.

پایه 3: ولتاژ 12+ ولت که از رله دوبل ارسال می شود

پایه 4: به سوکت اضطراری وصل است

در خودروهای تولید ایران خودرو برق V 1+ ارسال شده از رله دوبل 0 به پایه 2 کوئل دوبل می رسد.

 

شرح کار قطعه

در مرحله سوئیچ باز به مدت 3 تا 5 ثانیه از رله دوبل یک ولتاژ v12+ به سیم پیچ اولیه کوئل ها ارسال می شود و در مرحله موتر روشن این ولتاژ v12+ به طور دائم به سیم پیچ اولیه کوئل ارسال می شود.

سپس ECU با وصل کردن ولتاز منفی به سیم پیچ اولیه کوئل ، سیم پیچ اولیه را شارژ می کنیم و با قطع کردن ولتاژ منفی اتیجاد افت ولتاژ در سیم پیچ اولیه کرده و سپس ولتاژی بالا در سیم پیچ ثانویه  کوئل القا می گردد. که همان ولتاژ خروجی کوئل می باشد. پس نتیجه می گیریم ecu با قطع و وصل کردن ولتاژ منفی به سیم پیچ اولیه کوئل مقدار و زمان جرقه زنی را در شمع ها تعیین می کند. البته چون هر کدام از این کوئل ها برق دو سیلندر را هم زمان تعیین می کنند. در ان واحد در هر دو سیلندر جرقه زده می شود. در این زمان یکی از سیلندرها در زمان انفجار قرار دارد و دیگری در زمان تخلیه، یعنی در هر بار چرخش موتور هر شمع دوباره جرقه می زند.

روش های عیب یابی

تست قطعه با دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت

سوکت دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت را به خودرو اتصال داده و سوئیچ را باز می کنیم و وارد منوی عملگر ها می شویم. یک شمع را به سر وایر شمع 1 یا 4 و یا خود برجک کوئل های بدون وایر (مثل پژو 206) وصل می کنیم. سپس شمع را اتصال بدنه داده وارد منوی تست کوئل 1و 4 می شویم و شروع به تست کوئل می کنیم. جرقه آبی رنگ و قوی بیندو الکترود سر شمع را چک می کنیم. سپس همین آزمایش را برای موئل دوم یعنی وایر شمع نیز می توان استفاده کرد.

اگر در قسمت تست عملگرها قصد آزمایش جرقه زنی کوئل را داشتیم و نمی خواستیم شمع و وایر یا کوئل را از خودرو جدا کنیم و در همان حالت کارکرد طبیعی موتور ، آزمایش را انجام دهیم. نباید قبل از آن ، آزمایش پاشش انژکتور ها را انجام دهیم. زیرا این کار در تایم کارکرد خود موتور انجام نمی شود و باعث صدمه زدن به پیستون و سوپاپ ها می شود.

وارد قسمت منوی پارامتر های دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت می شویم. سپس وارد قسمت مربوط به زمان شارژ کوئل ها می شویم. مدت زمان شارژ کوئل ها 1و 4 باید مساوی یا نزدیک به مدت زمان شارژ کوئل 2 و 3 باشد. در غیر این صورت عیب در سیستم وجود دارد. البته مدت زمان شارژ کوئل ها ارتباط مستقیم با عواملی مثل ولتاژ باطری و خروجی دینام و سیم کشی و اتصالات و رله دوبل و وضعیت خود کوئل دارد.

در زمانی که ولتاژ باطری کاهش می یابد ECU مدت زمان شارژ کوئل ها را افزایش می دهد تا کوئل انرژی کافی برای جرقه زنی را بدست آورد.

در جدول ضمائم شماره 1 مدت زمان شارژ کوئل ها در خودروهای مختلف آمده است. با استفاده از این جدول می توان به این موضوع پی برد که مدت زمان شارژ کوئل خودرو مورد نظر در محدوده استاندارد قرار دارد یا خیر، در صورت استاندارد نبودن آن باید به دنبال عیب احتمالی بگردیم.

تست اهمی

برای تست کوئل های دوبل معمولی (دارای وایر شمع)

الف: تست سیم پیچ اولیه کوئل اول: ابتدا سوکت کوئل را کشیده و دو سر پروب اهم متر را به پایه های 1 و 3 اتصال می دهیم. مقاومت باید حدود 6/0 اهم باشد.

در غیر این صورت سیم پیچ اولیه کوئل های ایراد دارد و کوئل باید تعویض شود.

ج: تست سیم پیچ ثانویه کوئل اول: ابتدا وایر ها را از سر کوئل جدا می کنیم. سپس دو سر پروب اهم متر را به برجک های خروجی کوئل اول یعنی برجک وایر شمع های 1 و 4 اتصال می دهیم. مقاومت باید حدود 1/7 – 4/7 کیلواهم باشد.

د: تست سیم پیچ ثانویه کوئل دوم: دو سر پروب اهم متر را به برجک های خروجی کوئل دوم یعنی برجک وایر شمع های 2 و 3 اتصال می دهیم. مقاومت باید حدود 1/7 – 4/7 کیلواهم باشد.

در غیر این صورت سیم پیچ ثانویه کوئل ها ایراد دارد و کوئل باید تعویض شود.